Różnimy się mentalnie od Cywilizacji Zachodu; to prostacki materializm pozbawiony duchowej głębi.
Odbudowanie słowiańskiej idei cywilizacyjnej wymaga także przywrócenia własnego spojrzenia na rzeczywistość.
Słowiańskie „tu i teraz” to tylko miejsce w cyklu zdarzeń. Jak dzień zaczynający się świtem i kończące zmierzchem. Rzeczywistość to nie przedłużająca się teraźniejszość celebrująca siebie jak kobieta, która chce zatrzymać przemijanie. Jeśli nawet udaje się zatrzymać formę – to zegara biologicznego zatrzymać się nie daje.
„Byli chłopcy, byli, ale się minęli...” to najtrafniej obrazujące słowa mówiące o „mijaniu czasu”. Czas „rośnie” stając się realnym wraz z naszym rozwojem, aby powoli zanikać, roztapiać się „w smudze cienia”, gdzie spaja się w jedno, wspólne dziedzictwo, którego pamięć powinniśmy wspólnie podtrzymywać.
Ta refleksja pojawiła się jako reakcja na komentarz jednego z blogerów pod poprzednią notką, gdzie ten zarzucił mi, iż nie można łączyć Dziadów – Zaduszek z „instytucją dziadów proszalnych” występujących w społeczeństwie słowiańskim dawnego czasu.
Stwierdziłem tam, że „dziadów proszalnych” obarczano przywoływaniem pamięci zmarłych – dając po temu jałmużnę. Traktowani bowiem byli jako ci, którzy są bliżej „smugi cienia" (Conrad), a zatem łatwiej im o nawiązanie takiego kontaktu.
Wspomniany bloger zarzucił mi, że przecież dawniej dziadami określano starszych (często odnosiło się to do już zmarłych) protoplastów.
Owszem – ta uwaga byłaby słuszna, gdyby nie spajanie się przeszłości we wspólne dziedzictwo. To odchodzące jest już niewyraźne, przesłonięte „cieniem”, gdzie „dziadami” stają się nie tylko nasi faktyczni dziadowie ale także inni współplemieńcy odchodzącego pokolenia.
Przeszłość nie jest moja – jest nasza. Warto sobie to uzmysłowić.
